"Η ψηφιακή ένταξη δεν είναι προνόμιο - είναι δικαίωμα"
Η έκθεση ζητά: (α) Προσβάσιμο σχεδιασμό από την αρχή, (β) Συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία στη χάραξη ψηφιακής πολιτικής, (γ) Προστασία των δικαιωμάτων στους διαδικτυακούς χώρους, συμπεριλαμβανομένης της ασφάλειας, της ιδιωτικής ζωής και της ισότητας.
Περίληψη της Έκθεσης A/HRC/58/33 (συνοπτική έκδοση)
H έκθεση, υποβληθείσα σύμφωνα με την απόφαση 55/8 του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, εξετάζει τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες σε σχέση με τις ψηφιακές τεχνολογίες και συσκευές, συμπεριλαμβανομένων των βοηθητικών τεχνολογιών. Βασίζεται σε προηγούμενες εκθέσεις και επικεντρώνεται στις ψηφιακές και βοηθητικές τεχνολογίες ως στοιχεία φροντίδας και υποστήριξης για άτομα με αναπηρίες. Η έκθεση συμπληρώνει επίσης τη θεματική μελέτη για την ανθρώπινη διάσταση της φροντίδας και της υποστήριξης που εκπονήθηκε από την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.
Η έκθεση ενημερώνεται από 59 συνεισφορές από κράτη μέλη και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη, όπως περιφερειακούς οργανισμούς, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, οργανώσεις ατόμων με αναπηρίες και εθνικά ιδρύματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Επαναλαμβάνει τη σημασία της υιοθέτησης μιας προσέγγισης που βασίζεται στα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες στα συστήματα φροντίδας και υποστήριξης, αναγνωρίζοντας τη σημασία των ψηφιακών και βοηθητικών τεχνολογιών.
Οι ψηφιακές τεχνολογίες έχουν μεταμορφώσει κράτη, κοινότητες, επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Ενώ μπορούν να βελτιώσουν την παροχή υπηρεσιών και να αυξήσουν την αποτελεσματικότητα, ελλοχεύουν κίνδυνοι για τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως κίνδυνοι για το δικαίωμα στην ιδιωτικότητα και τη μη διάκριση, καθώς και κίνδυνοι ανισότητας στην πρόσβαση και τη χρήση. Οι περιθωριοποιημένες ομάδες αντιμετωπίζουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο αποκλεισμού όταν η απόδοση της επένδυσης προτεραιοποιείται έναντι της υποχρέωσης προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είναι ζωτικής σημασίας να αντιμετωπιστεί ο αρνητικός αντίκτυπος και να διασφαλιστεί ότι όλες οι ομάδες της κοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρίες, μοιράζονται ισότιμα τα οφέλη της ψηφιακής τεχνολογίας.
Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες περιλαμβάνει αναφορές στις τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών, τις νέες τεχνολογίες και το Διαδίκτυο. Η Επιτροπή για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες θεωρεί τις ψηφιακές τεχνολογίες ως πηγή ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, εργαλείο πρόσβασης σε πληροφορίες και εργαλείο προσβασιμότητας, με τη μορφή βοηθητικών προϊόντων.
Οι "Βοηθητικές τεχνολογίες" αναφέρονται στην εφαρμογή γνώσεων και δεξιοτήτων μέσω ψηφιακών και μη ψηφιακών βοηθητικών προϊόντων, συστημάτων και υπηρεσιών που αποσκοπούν στην υποστήριξη ατόμων με λειτουργικούς περιορισμούς για τη βελτίωση της ανεξαρτησίας και της ευημερίας τους. Οι βοηθητικές τεχνολογίες αναφέρονται ρητά στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες.
Η ισχύς της ψηφιακής υποδομής, η ψηφιακή ωριμότητα των κυβερνητικών δομών και η αποτελεσματική ηλεκτρονική διακυβέρνηση είναι βασικοί παράγοντες που επιτρέπουν την εφαρμογή αποτελεσματικών πολιτικών για τα άτομα με αναπηρίες. Οι δημόσιοι φορείς θα πρέπει να παρέχουν ένα περιβάλλον πολιτικής, χρηματοδότηση και πρόσβαση στην ψηφιακή τεχνολογία μέσω δημόσιων πλατφορμών.
Η πρόσβαση σε βοηθητικά προϊόντα εμποδίζεται από διάφορους παράγοντες, κυρίως από το υψηλό κόστος, την περιορισμένη διαθεσιμότητα και τα ανεπαρκή δίκτυα διανομής. Η ευαισθητοποίηση σχετικά με τα οφέλη και τις διαθέσιμες επιλογές παραμένει χαμηλή μεταξύ των πιθανών χρηστών και των μελών των οικογενειών τους, των παρόχων υγειονομικής περίθαλψης, των υπευθύνων χάραξης πολιτικής και του κοινού.
Οι ψηφιακές και βοηθητικές τεχνολογίες μπορούν να μετασχηματίσουν τα συστήματα φροντίδας και υποστήριξης. Η διακυβέρνηση είναι τόσο αναπτυξιακό όσο και ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς τα αναποτελεσματικά διοικητικά συστήματα επιδεινώνουν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρίες.
Η έκθεση ολοκληρώνεται με συμπεράσματα και συστάσεις, που στοχεύουν στην αύξηση του θετικού αντίκτυπου των ψηφιακών τεχνολογιών και στην εξασφάλιση της πρόσβασης σε ποιοτικές και οικονομικά προσιτές βοηθητικές τεχνολογίες. Οι συστάσεις καλύπτουν την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, την πρόσβαση σε πληροφορίες και το δικαίωμα στην ιδιωτικότητα, τις βοηθητικές τεχνολογίες (ευαισθητοποίηση, οικονομική προσιτότητα, ποιότητα, εκπαίδευση) και την ενσωμάτωσή τους στα συστήματα φροντίδας και υποστήριξης.